Rahim Atonisi Nedir?
Uterin atoni tıbbi anlamda rahim kaslarında ton kaybı anlamına gelir. Doğum sırasında rahim kasları kasılır ve kan damarlarını sıkıştırır ve kan akışını azaltır. Bu da pıhtılaşma olasılığını artırır ve kanamayı önler. Ancak doğumdan sonra rahim kasılamadığında rahim atonisi olarak bilinir ve bu doğum sonu kanamaya yol açabilir. Doğum sonrası kanamaların %75-80'inin uterus atonisine bağlı olduğu kanıtlanmıştır.
Rahim atonisinin nedenleri
Doğum sonrası rahim kaslarının kasılmasını engelleyen birçok faktör vardır. Uterus atonisinin en yaygın nedenlerinden bazıları aşağıda belirtilmiştir.
- Uzun süreli ıkınma veya gecikmiş ıkınma
- Hızlı ıkınma
- Aşırı amniyotik sıvı (polihidramniyos denilen bir durum ) veya büyük bir bebek nedeniyle uterusun aşırı gerilmesi (uterusun büyümesi)
- Doğum sırasında oksitosin, genel anestezi veya diğer ilaçların uygulanması
- İlaç kullanarak ıkınmayı tetiklemek
Aşağıda belirtilen faktörler mevcutsa, uterusun atoni riskinin artma potansiyeli vardır.
- Çoğul gebelikler veya ikiz veya üçüz doğum
- Daha önce çok sayıda doğum yapmış
- Bebeğin ortalamadan daha büyük olduğu fetal makrozomi
- Eğer teslimat yardım edildi forseps kullanılarak veya vakum
- 35 yaşın üzerinde olmak
- Tıbbi olarak obez olarak sınıflandırılmak.
Yukarıda bahsedilen faktörler, ciddiyetlerine göre doğum sonu kanama riski oluşturan nedenlerden bazılarıdır. Doğum sonu kanamanın tek nedeni uterus atonisi riski değildir; hiç risk faktörü olmayan kadınlarda ortaya çıkabilir.
Rahim atonisinin belirtileri
Uterus atonisinin en yaygın ve en önemli semptomu, doğumdan sonra rahmin gevşemiş ve gergin kalmamasıdır. Uterusun atonisi, doğum sonu kanamanın birincil nedenidir. Doğum sonrası kanama doğum sonrası aşırı kanamadır ve plasenta doğduktan sonra ortaya çıkar.
Kadınların yaklaşık % 1-5'inde doğum sonu kanama vardır ve plasentanın doğumundan sonra 500 mililitreden fazla kan kaybı doğum sonu kanama olarak tanımlanır. Çoğu kanama doğumdan hemen sonra meydana gelirken (özellikle sezaryen doğumlarda) semptomlar şunları içerir:
- Bebeğin doğum sonrası kontrol edilemeyen ve aşırı kanaması
- Kan basıncında düşüş
- Kalp atış hızında artış
- Ağrı
- Sırt ağrısı
Rahim atonisinin teşhisi
Uterus atonisi, rahim yumuşak, gevşemiş ve bebek doğururken aşırı kanama sonrası teşhis edilir. Bir doktor, doymuş pedlerin sayısını sayarak veya kanı emmek için kullanılan süngerleri tartarak kan kaybını tahmin edebilir.
Doktor tarafından yapılacak bir fizik muayene, rahim ağzındaki bir yırtık veya rahimdeki plasenta parçaları gibi diğer kanama nedenlerini ortadan kaldırmaya yardımcı olacaktır. Doktor ayrıca aşağıdakileri de gözetim altında tutacaktır.
- Nabız sayısı
- Tansiyon
- Kırmızı kan hücrelerinin sayısı
- Kanın pıhtılaşması için faktörler
Komplikasyonlar
Yetersiz uterus kasılmasının yanı sıra, uterus atonisinin diğer komplikasyonları şunlardır;
- Genellikle ortostatik hipotansiyon olarak adlandırılan düşük kan basıncına bağlı baş dönmesi, baş dönmesi veya sersemlik
- Anemi
- Yorgunluk ve yorgunluk
Doğumdan sonra anemi veya yorgunluk, doğum sonrası depresyon yaşayan bir annenin şansını artırır. Normalden daha fazla kontrolsüz ve aşırı kan kaybı hemorajik şoka neden olabilir. Kan kaybı izlenmezse yaşamı tehdit eden bir duruma yol açabilir.
Rahim atonisinin tedavisi
İlk tedavinin amacı kanamayı durdurmak ve kaybedilen kanın yerine koymaktır. Tıp uzmanları, gecikmeden anneye IV sıvı, kan ve kan ürünleri verilmesini sağlar.
Diğer tedavi yöntemleri şunları içerir:
- Doktorun bir elini vajinaya yerleştirip diğer eliyle karın duvarına bastırarak rahmi sıkıştırdığı bir rahim masajıdır.
- Oksitosin, metilergonovin ve prostaglandinler dahil reçeteli uterotonik ilaçlar
- Kan nakilleri
Durumun şiddetli olduğu durumlarda tedavi şunları içerir:
- Kan damarlarını bağlamak için bir ameliyat.
- Uterin Arter Embolizasyonu - Uterusa kan akışını engellemek için uterin artere küçük ve küçük parçacıkların enjekte edilmesini içerir.
- Diğer tüm tedaviler başarısız olursa histerektomi
Rahim Atonisi Olan Kişilere Genel Bakış
Sınırlı sağlık hizmeti tesislerine sahip ülkelerde doğum sonu kanamaya bağlı ölüm vakaları daha yüksektir. Tanıda gecikme, sağlık kuruluşuna erişimde gecikme ve önerilen tedavinin alınmasında gecikme nedeniyle ölüm riski artar. Teşhis ve tedavi zamanında gerçekleşirse, daha az komplikasyon olasılığı vardır.
Rahim Atonisi Önlenebilir mi?
Hayır, rahim atonisi önlenemez, ancak bir doktor doğumun tüm aşamalarında durumu yönetmeye yardımcı olabilir. Risk varsa, uygun uterus atoni hemşirelik yönetimi prosedürleri uygulanmalıdır. Tıbbi tesiste IV hatları hazır, reçeteli ilaçlar hazır bulunmalı ve kan kaybıyla başa çıkmak için ekipman bulunmalıdır.
Doğumdan sonra ortaya çıkan kanama miktarının hayati belirtileri, kanamayı tespit etmek için doktor tarafından izlenmelidir. Oksitosin, doğumdan sonra rahmin kasılmasına yardımcı olmak için önerilen ilk tedavi yöntemidir. Rahim masajı, uterus atonisi semptomlarının riskini azaltmak için plasentanın doğumundan sonra yaygın bir uygulama haline gelmiştir. Düzenlenmiş dozda doğum öncesi vitaminler ve demir takviyeleri almak, anemi ve doğum sonrası uterin atoninin diğer komplikasyonlarını önlemeye de yardımcı olabilir.
Uterin atoni, aşırı kanamayla kendini gösteren bir durum olan birincil doğum sonu kanamanın ana nedenidir. Hastanın planlı ve sürekli izlenmesi, iyi donanımlı bir hastaneye erişim, kan, kan ürünleri, ilaçların mevcudiyeti ve doğum anında yetkin tıbbi personelin varlığı, uterus atonisinin tanı ve prognozu için hayati önem taşır.
