Büyüme ve Gelişme Nasıl Tanımlanır?

Büyüme ve gelişme kavramları eş anlamlı olarak kullanılsa da biyolojik olarak farklı anlamlara sahiptir. Büyüme, boy, kilo, beden vb. gibi fiziksel özelliklerdeki artımlı değişiklikleri ifade ederken, gelişme, olgunlukla sonuçlanan düzenli ve anlamlı bir şekilde büyümeye yönelik niteliksel değişiklikleri ifade eder. Büyüme ve gelişme birbirine katkıda bulunur, ayrılmaz bir bütündür ve aynı anda meydana gelir. Örneğin, çoğu bebek 8 aylık olduklarında 8 ila 10 kilo ağırlığında olabilir ve oturabilir.

Bir Çocuğun Büyümesini ve Gelişimini Etkileyen 10 Faktör

Doğa ve beslenme, çocukların büyümesine ve gelişmesine katkıda bulunur. Doğanın bahşettiği şeyler sabit olsa da yetiştirme de büyük bir fark yaratma eğilimindedir. İşte çocukların büyümesini ve gelişimini etkileyen birkaç faktör.

1. Kalıtım

Kalıtım, fiziksel özelliklerin ebeveynlerden çocuklara genleri aracılığıyla aktarılmasıdır. Boy, kilo, vücut yapısı, göz rengi, saç dokusu ve hatta zeka ve yetenekler gibi fiziksel görünümün tüm yönlerini etkiler.

Kalp hastalığı, şeker hastalığı, obezikte vb. hastalık ve durumlar da genlerden geçerek çocuğun büyümesini ve gelişmesini olumsuz yönde etkileyebilir. Bununla birlikte, çevresel faktörler ve besleme, genlerde zaten mevcut olan niteliklerden en iyisini ortaya çıkarabilir.

2. Çevre

Çevre, çocukların gelişiminde kritik bir rol oynar ve çocuğun aldığı fiziksel ve psikolojik uyarıların toplamını temsil eder. Erken çocukluk gelişimini etkileyen çevresel faktörlerden bazıları, çocuğun yaşadığı yerin fiziksel çevresi ve coğrafi koşulları ile sosyal çevresi ve aile ve akranlarıyla olan ilişkilerini içerir.

İyi beslenmiş bir çocuğun, yoksun bir çocuktan daha iyi olduğunu anlamak kolaydır; çocukların sürekli içinde bulundukları ortam buna katkıda bulunur. İyi bir okul ve sevgi dolu bir aile, çocuklarda güçlü sosyal ve kişilerarası beceriler geliştirir, bu da onların akademik ve ders dışı etkinlikler gibi diğer alanlarda üstün olmalarını sağlayacaktır. Bu stresli ortamlarda yetişen çocuklar için elbette farklı olacaktır.

3. Cinsiyet

Çocuğun cinsiyeti, çocuğun fiziksel büyümesini ve gelişimini etkileyen bir diğer önemli faktördür. Erkekler ve kızlar, özellikle ergenliğe yaklaşırken farklı şekillerde büyürler. Erkekler kızlardan daha uzun ve fiziksel olarak daha güçlü olma eğilimindedir. Bununla birlikte, kızlar ergenlik döneminde daha hızlı olgunlaşma eğilimindeyken, erkekler daha uzun bir süre içinde olgunlaşır.

Vücutlarının fiziksel yapısı da erkekleri daha atletik yapan ve fiziksel titizlik gerektiren aktivitelere uygun hale getiren farklılıklara sahiptir. Mizaçları da değişkendir ve farklı şeylere ilgi göstermelerini sağlar.

4. Egzersiz ve Sağlık

Buradaki egzersiz kelimesi, bir disiplin olarak fiziksel egzersiz veya çocukların büyümelerine yardımcı olacağını bilerek kasıtlı olarak fiziksel aktivitelere katılan çocuklar anlamına gelmez. Buradaki egzersiz, vücudun kas gücünde artış kazanmasına ve kemik kütlesi kazanmasına yardımcı olan normal oyun süresi ve spor aktivitelerini ifade eder.

Doğru egzersiz , çocukların daha iyi büyümesine ve kilometre taşlarına zamanında veya daha erken ulaşmasına yardımcı olur. Egzersiz aynı zamanda onları sağlıklı tutar ve özellikle dışarıda oynuyorlarsa bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklarla savaşır. Bunun nedeni, açık hava oyunlarının onları direnç oluşturmalarına ve alerjileri önlemelerine yardımcı olan mikroplara maruz bırakmasıdır.

5. Hormonlar

Hormonlar endokrin sisteme aittir ve vücudumuzun çeşitli işlevlerini etkiler. Vücut fonksiyonlarını kontrol eden hormonları salgılamak için vücudun belirli bölgelerinde bulunan farklı bezler tarafından üretilirler. Zamanında işleyişi, çocuklarda normal fiziksel büyüme ve gelişme için kritik öneme sahiptir.

Hormon salgılayan bezlerin işleyişindeki dengesizlikler, büyüme kusurlarına, obeziteye, davranış sorunlarına ve diğer hastalıklara neden olabilir. Ergenlik döneminde gonadlar, erkek ve kızlarda cinsel organların gelişimini ve ikincil cinsel özelliklerin ortaya çıkışını kontrol eden cinsiyet hormonları üretir.

6. Beslenme

Vücudun kendini inşa etmesi ve onarması için ihtiyaç duyduğu her şey yediğimiz yiyeceklerden geldiğinden, beslenme büyümede kritik bir faktördür. Yetersiz beslenme, çocukların büyüme ve gelişmesini olumsuz yönde etkileyen eksiklik hastalıklarına neden olabilir.

Öte yandan aşırı yemek, uzun vadede obezite ve diyabet ve kalp hastalığı gibi sağlık sorunlarına yol açabilir. Vitaminler, mineraller, proteinler, karbonhidratlar ve yağlar açısından zengin dengeli bir beslenme, beyin ve vücudun gelişimi için gereklidir.

7. Ailesel Etki

Aileler, bir çocuğu beslemede ve onların psikolojik ve sosyal olarak gelişme yollarını belirlemede en derin etkiye sahiptir. Ebeveynleri, büyükanne ve büyükbabaları veya koruyucu aile tarafından yetiştirilmiş olmalarına bakılmaksızın, sağlıklı işlevsel bireyler olarak gelişmek için temel sevgi, bakım ve nezakete ihtiyaçları vardır. En olumlu büyüme, ailelerin çocuklara kitap okumak, onlarla oynamak ve derin anlamlı sohbetler yapmak gibi etkinliklerle çocuğun gelişimine zaman, enerji ve sevgi harcadıkları zaman görülür.

Çocuklarını istismar eden veya ihmal eden aileler onların olumlu gelişimlerini etkileyecektir. Bu çocuklar, sosyal becerileri zayıf olan ve yetişkin olduklarında diğer insanlarla bağ kurmakta güçlük çeken bireyler haline gelebilirler. helikopter ebeveynliği çocukları genç yaşta bile anne-babaya bağımlı hale getirmesi ve hayattaki zorluklarla tek başına baş edememesi gibi olumsuz etkileri de vardır.

8. Coğrafi Etkiler

Yaşadığınız yer, çocuklarınızın nasıl olacağı üzerinde de büyük bir etkiye sahiptir. Gittikleri okullar, yaşadıkları mahalle, toplumun sunduğu olanaklar ve akran çevreleri çocuğun gelişimini etkileyen sosyal faktörlerden bazılarıdır.

Parklar, kütüphaneler ve grup etkinlikleri ve spor için toplum merkezleri bulunan zenginleştirici bir toplulukta yaşamak, çocuğun becerilerini, yeteneklerini ve davranışlarını geliştirmede rol oynar. İlgi çekmeyen topluluklar, bazı çocukları sık sık dışarı çıkmamaya, bunun yerine evde video oyunları oynamaya zorlayabilir. Bir yerin havası bile çocukları bedensel ritimler, alerjiler ve diğer sağlık koşulları şeklinde etkiler.

9. Sosyo-Ekonomik Durum

Bir ailenin sosyo-ekonomik durumu, bir çocuğun elde ettiği fırsatın kalitesini belirler. Daha pahalı ve daha iyi okullarda okumanın uzun vadede kesinlikle faydaları vardır. Varlıklı aileler ayrıca çocukları için daha iyi öğrenme kaynakları sunabilir ve çocukların ihtiyacı olduğunda özel yardım alırlar.

Yoksul ailelerden gelen çocuklar, tam potansiyellerine ulaşmak için eğitim kaynaklarına ve iyi beslenmeye erişemeyebilir. Ayrıca, çok fazla çalışan ve gelişimlerine yeterince kaliteli zaman ayıramayan çalışan ebeveynleri de olabilir.

10. Öğrenme ve Pekiştirme

Öğrenme, okuldan çok daha fazlasını içerir. Aynı zamanda çocuğu zihinsel, entelektüel, duygusal ve sosyal olarak inşa etmekle de ilgilenir, böylece toplumda sağlıklı işlevsel bireyler olarak çalışırlar. Burası zihnin gelişiminin gerçekleştiği ve çocuğun biraz olgunluk kazanabileceği yerdir.

Takviye, bir aktivitenin veya alıştırmanın tekrarlandığı ve öğrenilen dersleri sağlamlaştırmak için rafine edildiği bir öğrenme bileşenidir. Bir örnek, bir müzik aleti çalmak; enstrüman çalma alıştırması yaptıkça onu çalmada daha iyi oluyorlar. Bu nedenle, öğretilen herhangi bir ders, doğru sonuçlar elde edilene kadar tekrarlanmalıdır.

Doğanın çocukların büyümesine ve gelişmesine çok katkısı olmasına rağmen, beslenmenin katkısı çok daha fazladır. Daha önce de belirtildiği gibi, bu faktörlerin bazıları kontrol edilemeyebilir ve elinizdekilerle yetinmek zorunda kalacaksınız. Ancak çocuğunuz için kesinlikle sağlayabileceğiniz bazı şeyler vardır. Bunlar çocuğunuzun her gün yeterince dinlenmesini sağlamayı içerir, çünkü gelişimi büyük ölçüde aldığı uyku miktarına bağlıdır. Çocuğunuzun beslenme ve egzersiz düzeylerine çok dikkat edin, çünkü bunlar da çocuğunuzun zamanında ve sağlıklı büyümesini ve gelişmesini teşvik etmede önemli bir rol oynar.