Özellikle son yıllarda ailelerin okul seçimi ile ilgili bilinçli hareket ettikleri gözlemlenmektedir. Okula hazırlık dönemini tamamlamış başka bir deyişle okul olgunluğuna erişmiş bir çocuk bile olsa okuldaki çeşitli faktörlerden etkilenerek ruh sağlığı bozulabilir. Ya da tam tersi okuldaki uygun koşullar okula hazırlanmamış bile olsa çocuğun ruh sağlığını olumlu etkileyebilir.

Öğretmen

Çocuğun aileden sonra ilk sosyal çevresini oluşturan okulda, öğretmen anne baba gibidir. Bir süre sonra anne babadan önde gelir. "Annem babam her şeyi bilir" düşüncesinin yerini "Öğretmen en doğruyu bilen ve yanılmayandır "düşüncesi alır.

Daha önce anne babası ile özdeşim kuran çocuk artık öğretmeniyle özdeşleşir, onu model alır. Öğretmenini seven çocuk okula istekli gider, görev ve sorumluluklarını yerine getirir. Bu durum okul başarısını ve uyumunu olumlu yönde etkiler. Daha sonraki öğrenim yaşantılarına sağlam ve güvenli bir temel oluşturur.

Öğretmen bilgi verme ve öğrenim sürecini yönetme, sınıf içi düzen ve disiplini sağlamakla da sorumludur.

Çocuk İçin İyi Bir Öğretmenin Özellikleri Şunlardır:

· İyi bir öğretmen öncelikle çocuğun ruh sağlığının önemine inanmış olmalıdır. Böyle bir öğretmen öğrencilerine güven verir, öğrencileri yarışa sokmaz, çalışkan, tembel sınıflandırması yapmaz, başarısız öğrencilerini de destekler.

· Grubun uyumunu sağlamalı, her öğrenciyi bu uyum içinde etkin, yaratıcı, mutlu ve başarılı bir birey olmaya yönlendirmelidir.

· Sınıfta bütünlüğü sağlarken sevgi temeline dayalı bir saygı oluşturmalıdır.

· Sadece bilgi veren kişi olmak yerine çağın gereklerine ayak uydurabilen, öğrenciyi bilgiyi araştırmaya yönelten, öğrenme araştırma ve incelemesine rehberlik eden bir birey olmalıdır.

· Öğretmen, çocuğun kişiliğinin oluşumunu ve gelişimini biçimlendiren insan olduğunu unutmamalıdır. Çocuklara model olduğunu düşünerek tutarlı ,dengeli dürüst , adaletli davranmalıdır .

Program

Her ülkede eğitim sisteminin görevi, toplumsal yaşamı her yönde destekleyecek (sosyal, kültürel, teknolojik, bilimsel ekonomik) nitelikli insan gücü yetiştirmektir. Eğitim programları bireylerin ve dolayısıyla toplumun bu ihtiyaçlarını karşılayabilecek şekilde düzenlenmelidir.

Eğitim programları bu genel amaca hizmet ederken, sadece bilgi yüklü çocuklar yerine yaşamda kendi ayakları üzerinde durabilen, ruh sağlığı yerinde,mutlu ,uyumlu çocuklar yetiştirmeyi hedef almalıdır.

Bu amaçlara ulaşabilmek için okulların eğitim programlarının niteliği çok önemlidir. Eğitim programları:

·   Çocukların tüm alanlardaki gelişimlerini destekleyecek nitelikte olmalıdır.

·   Program, çocukların ilgi ve yeteneklerini ortaya çıkarabilmeli ve doğru mesleki yöneltme sağlayabilmelidir.

·   Öğrenci merkezli olmalı, öğrenci öğrenme sürecinde pasif değil, aktif ve katılımcı olmalıdır.

·   Teknolojik gelişmeler programa yansıtılmalı, öğretmen ve öğrencilerin teknolojiden yararlanması sağlanmalıdır.

·   Dersler arasındaki ve bir üst sınıfta okutulacak dersler arasındaki ilişkiler göz önünde bulundurulmalıdır.

·  Öğrenmenin sadece sınıf içinde değil, dışarıda da gerçekleşebileceği dikkate alınmalıdır. Sınıf dışı öğrenme deneyimlerine fırsat veren, sınıf içi ve sınıf dışı öğrenmeleri bütünleştirebilen nitelikte olmalıdır.

·   Programda kulüp çalışmalarına yeterince yer verilmeli ve öğrencilerin ilgi ve istekleri doğrultusunda katılımları sağlanmalıdır.

·   Günlük ve haftalık ders programları yapılırken derslerin ağırlığı ve ilgi çekiciliği göz önüne alınmalıdır. Bu öğrencinin uyumunu kolaylaştırır, ruh sağlığını olumlu etkiler ve çocuğu başarılı kılar.

Fiziksel Şartlar

Eğitim - öğretim etkinlikleri ile okulun binası, yerleşim düzeni arasında önemli bir ilişki vardır. Okul bireyin bilgi donanımını sağlarken fiziksel koşullarını en iyi şekilde düzenleyebilmelidir. Buna göre:

·  Okulun ısıtılması, ışıklandırılması, havalandırılması, masa sıra tahta gibi gereçler çocukların ihtiyaçlarını karşılayacak nitelikte olmalıdır. Özellikle sınıfların doğru ışıklandırılması öğrencinin dersi izlemesinde en önemli etkenlerdendir.

·  Okulda öğrencilerin boş zamanlarını yararlı değerlendirecek kütüphane, spor salonu, konferans salonu gibi komplekslerin bulunması gerekir. Bu alanların her zaman öğrencilerin kullanımına açık olması sağlanmalıdır.

·   Öğrencilerin yaparak yaşayarak öğrenmesine olanak sağlayacak yeterli donanımlarının olması gerekir. Fen laboratuvarı, yabancı dil laboratuvarı bilgi ve teknoloji sınıfları, internet erişim sitesi gibi. Bu birimlerin sürekli güncelleştirilmesi gerekir.

·   Okulun genel temizliğine özen gösterilmeli, özellikle çocukların sağlığını doğrudan etkileyen kantin ve tuvaletlerin hijyenik temizliği sağlanmalıdır.

·  Okul çocuklarının, çok hareketli ve enerji dolu oldukları düşünülerek okul merdiven ve koridorlarının uygun genişlikte yapılması korkuluklarının olması, tehlikelere karşı güvenli bir ortam sağlanması gerekir.

·  Okullarda engelli öğrencilerin varlığı düşünülerek gerekli önlemler alınmalıdır.(Tekerlekli sandalyeler için basamaksız bölümler, özel masa ve sıralar gibi.

·  Sınıflar öğrenci sayıları göz önüne alınarak düzenlenmeli, kalabalık sınıflarda eğitim kalitesinin düşeceği ve çocukların ruhsal açıdan olumsuz etkileneceği unutulmamalıdır. Kalabalık sınıflarda öğrencinin kendini ifade edebilmesi güçleşir, öğretmen; öğrencilerinin bireysel özelliklerinin farkına varamaz.

Öğrenciler, okullarında kendilerine sağlanan imkanları korumaları ve doğru kullanmaları konusunda bilinçlendirilmelidir. Bu konuda önce aileler sonra öğretmen ve okul yönetimi gerekli tedbirleri almalıdır.

Yönetim ve Disiplin

Yönetim

Okullarda eğitim programları doğrultusunda eğitilecek olan öğrencilerdir. Tüm okullar öğrenciler var olduğu için vardır. Bu nedenle okul yönetiminin odak noktası öğrenciler olmalıdır. Okul yöneticileri, öğrencilerin ruh sağlığını koruyacak ve geliştirecek en sağlıklı eğitim ortamını oluşturmalıdır.

Okul yönetiminden birinci derecede sorumlu olan okul müdürüdür. Okul müdürü yardımcılarıyla birlikte okulun işleyişi ile ilgili ağır sorumluluklar ve görevler almışlardır.

Okul yöneticilerinin özellikleri:

• Öncelikle kendi ruh sağlıkları yerinde olmalı, kendisiyle ve etrafındaki insanlarla barışık, insanı ve işini seven bir birey olmalıdır.

• Çocuk, ergen ve yetişkin psikolojisi konusunda yeterli bilgi ve beceriye sahip olmalıdır.

• Programların hazırlanması, uygun teknolojilerin ve yöntemlerin seçimi konusunda bilgili olmalıdır.

• Sorunları en kısa ve etkili bir biçimde çözebilmelidır.

• Öğretmen veli öğrenci ilişkilerine ve görüşlerine önem vermelidır.

•  Değişimlere açık olmalı, öğretmenden daha çok öğrenmeye istekli olmalıdır.

• Okulu ileriye götürecek kararlar alabilmelidir.

• Vicdani sorumluluğu gelişmiş, kültürel değerlere önem veren kişiler olmalıdır.

 Disiplin

Okullarda disiplin sözcüğünden anlaşılan, ceza almak veya uymak zorunluluğu olan bir dizi katı, sıkı kurallardır. Oysa disiplin işlerin belli bir düzen içinde yürütülmesidir.

Okulda ve sınıfta disiplinden, daha çok öğrenci davranışlarının eğitimciler tarafından kontrol edilmesi anlaşılır. Oysa öğrenciler, bir başkası tarafından kontrol edilmek yerine, kendi davranışlarını kontrol etmeyi öğrenirlerse disiplin, zaman içinde öğrenilebilecek ve içselleştirilebilecek bir alışkanlığa dönüşür. Öğrencilere kendi kendilerini kontrol etme, kendi davranışlarını denetleme ve kendilerini yönetme becerisi kazandırıldığında, öğretmenler zamanlarının çoğunu eğitim ve öğretime harcayabilir. Okul ve sınıf disiplininin en önemli parçası, eğitimcilerin kendi disiplin anlayış ve uygulamalarıdır. Öğretmenler ve yöneticiler, öğrencilerinde görmek istedikleri davranışları, önce kendileri göstererek onlar için iyi bir model oluşturmalıdır

Okulda disiplin sağlamaya yardımcı belli başlı faktörler şunlardır

Uygun bir eğitim programı: Amaçlarına, yeteneklerine, isteklerine ve geçmiş bilgilerine uygun olarak hazırlanan bir eğitim programı öğrencinin ilgisini çekerek, iş birliği içinde olmasını sağlayacaktır.

İyi bir rehberlik sistemi: Böyle bir sistem aracılığıyla sorunlar ortaya çıkmadan gerekli işlemler yapılabilecektir. Sonuçta kendisinin ruh sağlığıyla da ilgilenildiğini bilen öğrenci, ilgililere yardımcı olma ve okul çalışmalarına katılma isteği duyacaktır.

Etkin veli-okul ilişkisi: Veliler ve öğrenciler okulda en iyisinin ve doğrusunun yapıldığına inandıkları müddetçe okul çalışmalarına destek olmaktadırlar.

Okul binasının etkin kullanımı: Okul binaları ve görsel -işitsel araçların kullanım biçimi disipline yardımcı ya da engel olabilmektedir. Örneğin, koridorları karanlık bir binada, ışık yakılmaması ciddi disiplin sorunlarına neden olabilir. Aydınlık ve ferah koridorları olan bir okul binası, öğrenciyi rahatlatır. Okulun badana renginden döşemesine kadar her şeyi, disipline uyumu kolaylaştırdığı gibi zorlaştırabilir.

Değişen eğitim programları ve eğitim anlayışı ve toplumsal değişimlere bağlı olarak disipline bakış açısı da değişmiştir.